44 leuke uitjes & activiteiten in de zomer om te doen met kinderen

Inmiddels is de zomer weer begonnen. De periode waarin de zomervakantie valt. Een moment voor kinderen om weer bij te tanken voor het nieuwe schooljaar. Maar hoe ga je je kinderen in deze periode bezig houden? In dit artikel kun je een aantal leuke activiteiten en uitjes vinden die je kunt doen met je kinderen.

Leuke zomer activiteiten voor buiten voor kinderen

Speurtochten & Geocaching

Met jonge kinderen is het leuk om een speurtocht te doen. Je kunt er zelf een verzinnen, maar er bestaan ook een hoop georganiseerde speurtochten (hier kunnen kosten aan verbonden zijn). Je ziet dit bijvoorbeeld vaak vanuit restaurants.

Tip! Als je de speurtocht in het bos doet, is het ook nog eens lekker koel.

Lees ook ons artikel: ‘Met dit stappenplan organiseer je een geweldige speurtocht voor kinderen!

Met iets grotere kinderen is geocaching een leuke activiteit. Geocaching is een wereldwijde schattenzoektocht waarbij je met de GPS-tracker op bijvoorbeeld je telefoon op zoek gaat naar bepaalde locaties waar ‘schatten’ verstopt liggen. Je kunt hiervoor de app Geocaching downloaden op je telefoon.

Kinderboerderijen & Speelboerderijen

Met name jonge kinderen vinden een bezoek aan de kinderboerderij erg leuk. Je hebt ze van heel klein, tot heuse speelboerderijen waar van alles te doen is. Vanuit de grotere kinderboerderijen worden vaak ook extra activiteiten georganiseerd.

Let op! Wanneer je zwanger bent, dan kunnen er risico’s aan het bezoek aan de kinderboerderij zitten. Blijf dan ook vooral van dieren af en was je handen goed.

Lees ook onze artikelen:

Speelbossen & Natuurspeeltuinen

Tegenwoordig zie je steeds meer speelbossen en natuurspeeltuinen in Nederland. In dit type speeltuin wordt er voornamelijk gespeeld met natuurlijke materialen. Bij sommige vind je ook een aantal klassieke speeltoestellen en bij andere is het vooral water, zand en takken. Wij zijn fan!

Lees ook onze artikelen:

Leuke wandelroutes speciaal voor kinderen

Steeds meer komen wij leuke wandelroutes tegen speciaal voor kinderen. De meest bekende zijn de Kabouterpaden waarbij zij met een puntmuts en knapzak een route volgen welke is aangegeven met kabouterpaaltjes. Bij iedere paal is er dan een opdracht te doen.

Maar er zijn nog veel meer leuke kinderwandelroutes te vinden. Wat wij zelf ook erg leuk vinden zijn ‘speel wandelroutes’ waarbij je onderweg langs allerlei hindernissen en speeltoestellen komt. Onze kinderen hebben namelijk niet altijd zin om opdrachten te doen.

Lees ook onze artikelen:

Vliegeren op het strand

Een activiteit welke onze kinderen enorm leuk vinden is vliegeren op het strand. Vrij simpel, maar ze zijn hier uren mee zoet! Wij hebben zelf de vliegers voor onze kinderen bij Decathlon gekocht. Je kunt natuurlijk ook zelf een vlieger maken, zo heb je ook nog wat voorpret. Op bijvoorbeeld Pinterest kun je meer dan genoeg tutorials vinden.

Doolhoven

Door heel Nederland heen vind je diverse doolhoven. Veel zijn gratis toegankelijk zijn, zoals in bijvoorbeeld parken. Maar er zijn er ook een hoop opgenomen in bijvoorbeeld pretparken en speeltuinen.

Typisch zomers zijn de maïsdoolhoven. Een voorbeeld hiervan is het Maïsdoolhof Voorthuizen. Deze doolhoven zijn altijd tijdelijk dus het moment waarop je wil gaan is hierbij van belang.

In Ruurlo vind je het grootste doolhof van Nederland. Deze is toegankelijk voor een kleine entreeprijs.

Picknicken

Wat mij zelf altijd het ultieme zomergevoel geeft is een picknick. Wij hebben dit vroeger enorm vaak gedaan. Mijn moeder had dan ook een mooie grote picknickmand. Je kunt eerst thuis lekkere hapjes maken (laat eventueel je kind hierbij helpen) en vervolgens op een fijne plek met je gezin de hapjes opeten. Er bestaan speciale picknickplaatsen. Vaak zijn hierbij leuke speeltuinen te vinden of een stuk water om af te koelen.

Lees ook ons artikel: ‘Picknicken met kinderen – Picknickplaatsen, recepten en een checklist!

Kamperen in de tuin

Wat zeker tijdens de warme zomernachten erg leuk kan zijn, is om een nachtje te gaan kamperen in jullie eigen tuin. Zet samen met je kinderen de tent op, leg er de benodigde spullen in zoals een luchtbed, wat speelgoed en zaklampen voor het ultieme kampeergevoel. Afhankelijk van de leeftijd van je kinderen kun je hen alleen in de tent laten slapen. Maar het is misschien nog wel gezelliger om dit samen met je kind te doen!

Organiseer een sportdag

Een activiteit welke wel wat tijd kost om voor te bereiden maar het meer dan waard is, is het organiseren van een sportdag. Leuk om te doen met familie, vrienden of buren. Je kunt hierbij kiezen voor één soort sport, zoals een voetbaltoernooi. Maar ook voor een ‘competitie’ van diverse kleinere spelen zoals zaklopen, ringwerpen en blikgooien. 

Tip! Je kunt bij sommige feestwinkels ook leuke springkussens en stormbanen huren.

En wat dacht je van verspringen? Maak hiervoor 5 tot 10 afzonderlijke lijnen op ongeveer een voet afstand. Hierbij kun je verschillende rondes spelen: een losse sprong zonder aanloop, een sprong met aanloop, een sprong op één been, een sprong achteruit enzovoort.

Daag ook eens wat volwassenen uit om mee te doen. 😉 Combineer het bijvoorbeeld met een leuke barbecue.

Hinkelspelletjes

Vinden jouw kinderen hinkelbanen ook zo leuk? Met stoepkrijt kun je gemakkelijk een leuke hinkelbaan bijvoorbeeld in je achtertuin maken. Ook zijn er hinkelmatten te koop van bijvoorbeeld foam. Die kun je ook eventueel binnen gebruiken. Maar wat misschien nog wel veel leuker is, zijn de hinkelmatten waarop je een tuinslang kunt aansluiten zoals onderstaande. Ideaal met warm weer!

Hindernisbanen

Veel kinderen vinden de gymles erg leuk op school. Met name hindernisbanen wordt door velen prachtig geworden. Wat ze op school kunnen, kan jij natuurlijk ook thuis! Maak een hindernisbaan van hoepels, lijnen om op te balanceren, tafels of glijbanen om onderdoor te kruipen en obstakels om overheen te springen. Succes gegarandeerd!

Knikkeren

Heb jij, net zoals ik, ook geknikkerd in je jongere jaren? Dan weet je hoe leuk dit is! En veel heb je er niet voor nodig: een knikkerpotje en wat knikkers en dat is het!

Verkeerstuinen

Verkeerstuinen zijn leuk en educatief. Heb je een ruime tuin? Maak dan van je tuin een verkeerstuin. Plaats hierbij enkele pionnen, hekjes en teken met stoepkrijt een baan. Maak eventueel nog een verkeerslicht door met een stok, een rond stuk karton, en maak de ene kant rood en de andere kant groen. Niet genoeg ruimte in de tuin? Dan kun je het wellicht ook doen bij een speeltuin bij jou in de buurt. Zullen andere kinderen ook vast en zeker leuk vinden.

Geen zin om zelf een verkeerstuin te maken? In Nederland zijn er diverse verkeerstuinen te bezoeken. Je vindt ze bijvoorbeeld op de volgende plekken:

  • Plaswijckpark in Rotterdam;
  • Attractiepark Duinen Zathe in Appelscha;
  • Raceplanet in Amsterdam;
  • Linnaeushof in Heemstede;
  • Verkeerstuin in Utrecht – Let op! Je kunt deze particulier enkel boeken als kinderfeestje zijnde;
  • Overdekte verkeerstuin in Amersfoort

Maak je eigen Twister-veld in de (speel)tuin

Kennen jullie het spel Twister nog? Linker voet op rood, rechterhand op blauw. Op een gegeven moment zit je in de knoop, val je om en ben je af! Dit spel is nog altijd populair. Je kunt dit natuurlijk doen met het originele Twister-spel, maar je kunt ook met stoepkrijt zelf een Twister-veld maken in de tuin. Hierbij kun je ook je eigen variatie aanbrengen in de vorm.

Life-sized Ganzenbord

Ganzenbord, wie heeft dat nou niet gespeeld? Een leuk bordspel, maar je kunt met stoepkrijt ook je eigen life-sized Ganzenbord in de tuin maken waarbij je zelf de pion bent. Verzin leuke opdrachten bij bepaalde vakjes.

Een life-sized Ganzenbord kun je ook spelen bij de grote speeltuin Het Land van Jan Klaassen.

Lees ook ons artikel: ‘Het Land van Jan Klaassen, een zeer grote speeltuin in Gelderland

Een heitje voor een karweitje

Een heitje voor een karweitje is een prima manier om kinderen op te leren gaan met geld. Kinderen vinden het vaak ook nog leuk. Klusjes die je je kind kunt laten doen zijn de auto wassen (en stofzuigen), planten water geven, de was sorteren op kleur, de hond uitlaten of lege flessen wegbrengen. Er zijn genoeg klusjes te vinden.

Wij zullen binnenkort een uitgebreider artikel hieraan uitweiden.

Vlaggetje veroveren

Bij vlaggetje veroveren heb je meerdere kinderen nodig. Er dienen 2 teams te worden gemaakt en ieder team heeft zijn eigen vlag. Het uitgangspunt van dit spel is dat beide teams de vlag verstoppen en het andere team de vlag moet gaan zoeken. Het team dat als eerste de vlag van het andere team heeft gevonden is de winnaar.

Leuke zomerse activiteiten met water

Zwemmen

Eén van de meest voordehand liggende zomerse activiteiten met water is zwemmen. Zwemmen is voor kinderen vaak een van de meest leuke dingen om te doen in de zomer. Je kunt natuurlijk zelf een badje in de tuin of op het balkon opzetten. Maar je kunt ook met je kinderen naar een leuk binnen- of buitenzwembad of natuurwater.

Tip: Bij sommige grotere speeltuinen is wel eens een peuterbadje te vinden.

Lees ook onze artikelen:

Schilderen met water

Persoonlijk vind ik het altijd wat spannend als de kinderen willen gaan schilderen. Ik ben altijd een beetje bang dat het dan overal komt te zitten. Daarom mogen ze van mij enkel met waterverf binnen schilderen.

In de zomer heb ik hier wel een leuk alternatief voor: schilderen met water. Dit is een leuke activiteit voor de kleintjes onder ons. Laat ze je helpen door buiten bijvoorbeeld je hek te schilderen met water! Ze zullen er wel even zoet mee zijn. 😉

Nog een optie is stoepkrijtverf. Wanneer je stoepkrijt raspt en er een beetje water bij doet, ontstaat er waterkrijtverf. Met een kwast kunnen de kinderen buiten de mooiste tekeningen schilderen. En het voordeel is, met een goede regenbui of met de tuinslang is het zo weer weg!

Wasstraat voor kinderen

Ter aanvulling op de verkeerstuin, kun je in je tuin ook je een eigen wasstraat maken voor (loop)fietsen en loopauto’s. Dit kun je bijvoorbeeld doen met behulp van PVC pijpen waarvan je mooie rekken kunt maken. Vervolgens kun je hier weer dingen aan vast maken. Denk hierbij een sponsen, een stuk stof waar je repen van maakt (bijvoorbeeld van oude handdoeken) en foamstaven (o.a. verkrijgbaar bij de Action!). En vergeet natuurlijk ook de tuinslang niet of een emmer met water.

Waterballonnen gevecht

Iets wat ik vroeger echt geweldig vond was een waterballonnen gevecht met de kinderen uit onze buurt. Haal van te voren een aantal waterballonnen, vullen en gooien maar! Wanneer je met meerdere kinderen uit de buurt speelt, kun je vragen of zij ook zelf ballonnen meenemen zodat de kosten enigszins worden verdeeld.

Wat wij onze kinderen wel altijd zeggen is dat ze de kapotte ballonnen weer netjes dienen op te ruimen. Wij geven hen dan ook meestal een emmertje mee waar de waterballonnen in zitten en de kapotte vervolgens in kunnen worden gedaan. Doen ze dit niet, dan krijgen ze ook geen ballonnen meer. 😉

Vissen

Afhankelijk van de leeftijd van je kinderen, is het leuk om eens een ochtendje, middagje of misschien zelfs wel een heel dag te gaan vissen! Om dagje vissen tot een succes te maken, is het belangrijk om te vissen op het niveau van het kind. Wanneer je met kinderen vist, is het leuk om in een water te vissen waar vooral wat kleinere vissen zwemmen.

Let op! Voor sommige wateren is een vispas vereist.

Watertafel

Een watertafel doet het ook altijd goed bij kinderen. Je kunt er eentje kant en klaar kopen, maar je kunt ook je eigen watertafels creëren door verschillende bakken water neer te zetten. In elke bak stop je dan weer andere materialen zoals bijvoorbeeld bakjes en schepjes, schelpjes en steentjes of zelfs speelgoed zoals duplo of LEGO.

Lees ook ons artikel: ‘Onze favoriete watertafels, hét perfecte speelgoed tijdens warm weer

Bellenblazen

Bellenblazen vind ook vrijwel elk kind leuk. Je kunt kant-en-klare bellenblaas kopen, maar je kunt het ook zelf maken. Ingrediënten om zelf bellenblaas te maken:

  • 3 liter water
  • 250 ml afwasmiddel
  • 1 kopje maizena
  • 3 theelepels bakpoeder

Mijn ervaring met kleinere kinderen is dat ze het vaak lastig vinden om bellen te blazen. Voor hen zou je kunnen overwegen om een bellenblaasmachine te kopen. Bij bijvoorbeeld de Action zijn deze al voor enkele euro’s verkrijgbaar.

Let op! Wanneer je kant-en-klare bellenblaas koopt, vergeet dan niet om kleding daarna met water uit te wassen om vlekken van bellenblaas te voorkomen. Ik kan je uit eigen ervaring vertellen dat deze vlekken behoorlijk hardnekkig zijn om te verwijderen!

Activiteiten voor wanneer het weer wat minder is

Tent van stoelen en lakens

Deze activiteit kun je zowel buiten als binnen doen. Zet een aantal stoelen bij elkaar, gooi er lakens over heen en wie weet wat je nog meer kunt vinden. Zelf deden wij dit vroeger in de tuin met een kleine parasol waar we dan met wasknijpers lakens en handdoeken aan vast hingen. Hier hebben we altijd heel veel pret aan beleefd!

Modeshow

Laat je kinderen eens bewust hun eigen kast overhoop halen en laat je kinderen hierbij zelf bepalen wat ze aantrekken. Als je durft, laat hen ook in jouw kast zoeken! Dit kan erg grappig zijn en tegelijk goed voor het stimuleren van hun creatieve vaardigheden. Terwijl zij de kleding aan het uitzoeken zijn, kan jij als ouder alvast een leuk muziekje uitzoeken voor bij de modeshow. Wij deden dit zelf toen ik jong was regelmatig in combinatie met een toneelstukje welke we dan gingen opvoeren.

Verzin een toneelstuk

Voor het spelen van een toneelstuk heb je het volgende nodig: verkleedkleren, een verhaal, een geschikte ruime en overige spullen die bij het spelen nodig zijn. Kinderen vinden het vaak leuk zich in te leven in een rol waarbij ze hun eigen fantasie mogen gebruiken. Indien het zelf verzinnen nog wat lastig is, kun je kinderen ook een verhaal vertellen en ze dan de opdracht geven deze na te spelen.

Leer een dansje aan

Zelf als kind, was ik gek op dansen en deed dit dan ook als sport zijnde! Maar ook thuis was ik dan samen met mijn buurmeisje en nichtje vaak bezig met het verzinnen van nieuwe dansjes. Tot op dag van vandaag vinden nog steeds veel kinderen bewegen op muziek leuk. Op o.a. Youtube kun je dan ook speciaal voor kinderen diverse filmpjes vinden op de hipste nummers! Denk bijvoorbeeld aan de dansjes van Kinderen voor Kinderen.

Experimenteren met kinderen

Kinderen zijn van nature nieuwsgierig aangelegd. Het is dan ook leuk om hun gezichten te zien wanneer je proefjes met hen doet. Er zijn verschillende websites waarop je proefjes kunt vinden:

Voor kinderen zijn er ook verschillende musea waar zij diverse proefjes kunnen doen:

Maak je eigen High Tea

Mijn kinderen vinden het prachtig als we samen cakejes gaan bakken. Helemaal wanneer we dit doen in de vorm van een High Tea. Ga eens samen met je kinderen de keuken in en bak dingen als scones, cupcakes en brownies. Maak een aantal kaasstengels, sandwiches en/of wraps voor wat hartige hapjes. Voeg eventueel nog wat fruit en groente toe en je hebt mooie afwisselende hapjes. 

Filmmiddag of -avond

Wanneer het echt de héle dag regent, kun je overwegen om een filmmiddag of avond te houden. Ook erg gezellig wanneer er iemand blijft logeren.

Een filmmiddagje of avond is natuurlijk niet compleet zonder lekkere hapjes en drankjes. Zorg daarom voor allerlei lekkere snacks zoals knabbelgroente of ongezondere varianten als chips en popcorn. Nog leuker is het om eerst lekker zelf de hapjes te gaan maken en ze daarna lekker op te eten onder het genot van een film. Wat onze kinderen bijvoorbeeld erg leuk vinden, is om samen popcorn in een pan te maken, hartstikke simpel!

Speel gezellig samen een leuk bordspel

Er zijn een hoop leuke bordspellen die je samen met je kinderen kunt doen. Onze eigen kinderen vinden de spellen ‘Stef Stuntpiloot’ en ‘Knibbel knabbel knuisje‘ enorm leuk! Wanneer je kinderen wat ouder zijn kun je je ook vermaken met ‘Monopoly junior‘ of de ‘Stratego Junior‘.

Maak een zomer bucketlist

Afvinken vind ik zelf altijd erg leuk om te doen. Voor mij een teken van vooruitgang. Maak met je gezin een lijst met daarop allemaal leuke activiteiten die je deze zomer wil gaan doen. Dit kunnen dingen zijn die je alleen wil doen, maar ook dingen die je samen wil doen. Je kunt een bucketlist maken voor ieder seizoen, voor een jaar. Maar ook voor bepaalde categorieën zoals steden of landen die je wil bezoeken, boeken die je nog wil lezen, films die je nog wil zien etc.

Wat ook leuk is, is om deze bucketlist in stukjes te knippen, of om de activiteiten op een ijsstokje te schrijven en deze vervolgens in een pot te doen. Op een moment dat jullie dan iets willen gaan doen, trek je een activiteit uit de pot.

Zelf ijsjes maken

Iets waar je mijn kinderen blij mee kunt maken is: ijs! Nog leuker om het zelf te maken. Vul ijsvormpjes met de lekkerste ingrediënten als fruit en yoghurt (en misschien toch zelfs wel kleine snoepjes!) Zelf vriezen wij wel eens smoothies in.

Andere leuke uitjes in de zomer met kinderen

Openluchtmusea

Openluchtmusea zijn perfect te bezoeken in de zomerperiode. Tijdens de schoolvakanties worden vaak ook nog leuke extra activiteiten georganiseerd. Een aantal van onze favoriete openluchtmusea in Nederland zijn:

Blotevoetenpaden

Iets wat met name onze oudste zoon erg leuk vindt, zijn blotevoetenpaden. Een blotevoetenpad is speciaal aangelegd om op blote voeten door de natuur te lopen. Je loopt hierbij een korte wandelroute over verschillende soorten ondergrond zoals zand, hout, stenen en soms ook door water. Sommige blotevoetenpaden zijn gratis, soms wordt er een toegangsprijs gevraagd. 

Waterfietsen & varen

Ook leuk met kinderen zijn de wateractiviteiten waterfietsen en varen. Houd hierbij natuurlijk wel rekening met de leeftijd van je kinderen. Door heel Nederland heen zijn er diverse plekken waar je dit kunt doen.

Bij sommige recreatieplassen verhuren ze o.a. waterfietsen. Dan kan je zowel een dagje lekker zwemmen, als lekker varen! Ook zijn er natuurgebieden die de mogelijkheid bieden om te kunnen waterfietsen of varen. Er zijn genoeg mogelijkheden te vinden.

Er zijn ook leuke plekken waar ze speciale kinderboten hebben. Bijvoorbeeld bij Kids Marina in Rotterdam en in het Amsterdamse Bos. Aanrader!

Lees ook ons artikel: ‘Het Maritiem Museum & Kids Marina in de Rotterdamse haven

Bezoek een speeltuin met een aantal attracties

Er bestaan in Nederland een hoop speeltuinen die ook kleine attracties hebben zoals de Pyramide van Austerlitz of Speeltuin Amstelpark. Sommige worden dan ook wel kleine familiepretparken genoemd. Vaak betaal je voor dit speeltuinen wel een kleine bijdrage. Zelf gaan wij graag naar de Pyramide van Austerlitz. De speeltuin zelf is gratis, enkel voor de attracties betaal je een muntje.

Lees ook onze artikel: ‘Low budget tip: Pyramide van Austerlitz

Kleinere attractieparken

In Nederland boffen wij met zoveel leuke attractieparken, zowel grote als wat kleinere. Er zijn bijvoorbeeld ook een aantal kleinere attractieparken waar zij met een all-inclusive concept werken. Zo heb je je eten en drinken er alvast bij zitten en loop je niet zomaar tegen onverwachte extra kosten aan. Voorbeelden hiervan zijn:

Bezoek een kasteel

Kastelen, ik houd er van! En ieder kind droomt er wel eens van om een ridder of prinses in een kasteel te zijn. Laat je kinderen tijdens jullie bezoek aan een kasteel lekker verkleed mee gaan. Een hoop kastelen hebben ook programma’s speciaal voor kinderen.

Ook Paleis het Loo is erg leuk om in de zomerperiode naartoe te gaan met kinderen. Zij hebben dan bijvoorbeeld de Prinsen- en Prinsessendagen. Wij horen hier altijd veel positieve verhalen over.

Lees ook onze artikelen:

Wintersporten in de zomer

Toe aan wat verfrissing op een warme zomerdag? Denk dan eens aan wintersporten in de zomer! Dit kan natuurlijk op een (indoor)skipiste maar ook op een schaatsbaan. En wat dacht je van tuben van de piste af? Super leuk! Houd er wat betreft schaatsbanen trouwens rekening mee dat niet allen zijn geopend in de zomer. Zoek dit dus van te voren even op.

Fruit & bloemen plukken

Er zijn een hoop boeren die eens of meerdere keren per jaar hun land beschikbaar stellen om fruit te komen plukken. Een mooie manier om je kinderen ook te leren waar fruit nou eigenlijk vandaan komt. De periode waarin dit meestal mogelijk is ligt ongeveer tussen half juni en half oktober.  Denk hierbij aan aardbeien, kersen en appels. Ook zijn er pluktuinen waar je je eigen boeketje mag plukken. Ook leuk om samen met je kind te doen, wat zal hij/zij trots zijn!

Bezoek bijzondere tuinen

Ben je op zoek naar een wat rustiger uitje in de zomer? Dan kun je er ook aan denken om eens een bijzondere tuin te bezoeken. Er zijn er diverse in Nederland te vinden en vaak is er voor kinderen iets van een speurtocht of speeltuin aanwezig. Als voorbeeld:

  • De Tuinen van Appeltern (Appeltern, Gelderland)
  • Botanische Tuinen van Utrecht (Utrecht, Utrecht)
  • Kasteeltuinen Arcen (Arcen, Limburg)

Ballonvaren

Een zeer origineel uitje die je waarschijnlijk maar eens in je leven zult meemaken is ballonvaren. Dit is een uitje welke meestal mogelijk is vanaf dat een kind 6 jaar is of vanaf 115 cm. Dit kan per organisatie verschillen. Een ballonvaart dus vaak een uurtje, je kind moet dus ook dit geduld kunnen opbrengen. Bereid je kind wel van te voren voor op het ballonvaren. We kunnen ons namelijk voorstellen dat dit voor sommige kinderen erg spannend kan zijn.

Let op! Wanneer je zwanger bent, wordt het door de meeste organisaties afgeraden, het is echter niet verboden.

Op zoek naar nog meer leuke zomerse activiteiten met kinderen? Lees dan ook ons artikel: ‘Leuke activiteiten voor wanneer het héél warm is buiten

Foto’s © Opwegmetmama.nl